پوکه معدنی دانههای سنگی سبکی است که در مقایسه با سنگهای معمولی بسیار عجیب و متفاوت دیده میشود. منشأ اصلی ایجاد پوکهها، برخی فعالیتهای کوههای آتشفشانی است، در واقع هنگامی که از کف گدازههای شیشهای گاز خارج شود و بخواهد سرد شود، پوکه تشکیل خواهد شد. از زمانهای دور از این سنگهای معدنی سبک استفاده میکردند، به طور مثال از کاربردهای آن در زمان قدیم میتوان به بندر سازی اشاره کرد. در واقع پوکه از جمله سنگهای آتشنشانی متخلخل است، که برخی آن را به عنوان ضایعات یا زبالههای معدنی میشناسند.
این محصول طبیعی به خاطر ویژگیهای فیزیکی خاص خود نظیر وزن خیلی سبک، استحکام قابل قبول، تخلخل بالا و عایق گرما و صدا، دارای مزایای بیشماری است و کاربردهای متعددی در ساخت بتن، از جمله استفاده به عنوان متریال پروژههای ساخت و ساز، کشاورزی، صنایع پزشکی و … دارد. همچنین شکل ساختاری پوکه معدنی سمنان، موجب کاربرد فراوان آن در برخی صنایع شده است. لازم به ذکر است، که برای تولید این پوکهها، برخی مراحل طی میشوند، در ادامه شما را با تمام ویژگیها و نحوه فرآیند تولید آن آشنا خواهیم کرد.
پوکه معدنی چیست؟
پوکه معدنی با توجه به این که در دل طبیعت یافت میشود، در دستهبندی سنگها، جزو سنگهای طبیعی محسوب میشود. همانطور که گفتیم، این نوع سنگ سبک وزن و متخلخل، از سرد شدن سریع و زود هنگام و همچنین حبس گاز در میان مواد مذاب آتشفشانی ایجاد میشود. پوکهها هنگام خروج شامل برخی حبابهای گازی میشوند که سرعت خارج شدن آنها متفاوت است.
همین موضوع در مقدار تخلخل هر سنگ اثر گذار است، آن دسته از پوکههای معدنی که دارای تخلخل بالایی هستند، دارای کیفیت به مراتب بیشتری نسبت به پوکههای دیگر میباشند. پوکه معدنی به پومیس شناخته شده است، اما به نوع گرد و غبار یا پودر شده آن، پومیسیت میگویند.
امروزه روشی برای ساخت مصنوعی پوکه وجود دارد، که با استفاده از خاک رس بوده و به پوکه صنعتی معروف است. اما این دلیل باعث کاهش استخراج آن از معادن نشده است، به طوری که این کار همچنان بیش از قبل ادامه دارد.
انواع پوکه معدنی
انواع پوکه معدنی از یک طریق به وجود میآید. در واقع تمامی مدل های آن بر اثر فوران آتشفشان تشکیل میشوند. به همین دلیل انواع پوکهها بر اساس اندازه و سایز تقسیمبندی میشوند، که هر کدام کاربردهای متفاوتی دارند. همچنین شرکتهای زیادی در زمینه تولید و عرضه آن فعالیت دارند. پوکه معدنی سمنان یکی از معروف ترین آنها میباشد. در ادامه به معرفی برخی از مهمترین انواع پوکههای معدنی که امروزه وجود دارند، میپردازیم.
پوکه سفید
برخی مواقع پوکههای معدنی بر اساس رنگ تقسیمبندی میشوند، پوکه سفید یکی از پوکههای پر استفاده در صنایع مختلف است. البته لازم به ذکر است، که پوکه بادامی نیز، دارای رنگ سفید میباشد. به همین دلیل ممکن است برخی آن را با پوکه سفید اشتباه بگیرند. این نوع از پوکهها در صنعتهای مهمی همچون دارو سازی مورد مصرف قرار میگیرند.
همچنین بخوانید : زئولیت پتاسیمی
پوکه عدسی دارای مقاومت بسیار بالایی میباشد، به همین دلیل میتوان از آن به عنوان یکی از پر کاربردترین پوکهها یاد کرد. از موارد مصرف آن میتوان به بتن سبک، ساینده و سنگ دانه، جاده سازی، سنگ تراشی و فعالیتهای ساختمانی اشاره کرد. بیشتر آنها به اندازهای تخلخل دارند، که قادر به شناور ماندن روی آب، تا زمانی که آبگیر شده و غرق شوند، میباشند.
پوکه فندقی
یکی از پوکههایی که در ساختمان سازی کاربرد دارد، پوکه فندقی میباشد، که عایق بسیار مناسبی برای صدا و سرما است. همچنین از کاربردهای آن در امر ساختمان سازی میتوان به شیبدار کردن سقف یا کف ساختمان اشاره کرد. اندازه آن به طور متوسط بوده و معمولا در سایزهای ۱۶ تا ۲۰ میلیمتر تولید میشود.
پوکه نخودی
پوکه معدنی نخودی معمولا در اندازههای ۸ تا ۱۷ میلیمتر یافت میشود. همچنین دارای برخی کاربردهای خاص است. تخلخل بالا، وزن کم و استحکام زیاد از ویژگیهای آن به شمار میآیند، که موجب کارایی زیاد آن میشود. از نظر اندازه یا وزن تشابه زیادی به پوکه عدسی دارد، اما بیشتر در بین طبقات به کار گرفته میشود.
پوکه سیاه
پوکه سیاه نیز، همانند پوکه سفید با توجه به رنگ تقسیمبندی میشود. همچنین بسیار متخلخل بوده و محکم میباشد. این نوع پوکه معدنی معمولا از معادن روباز استخراج میشود. سپس به دلیل مقاومت بالای آن، در دیواره تونل، ساخت آبنما، دیوار چینی شیب بندی پشت بام استفاده میشود.
مراحل تولید پوکه معدنی
تهیه و تولید پوکه معدنی روشهای مختلفی دارد. اولین کار برای این منظور، طراحی معدن توسط مهندسین میباشد. پس از طراحی نوبت استخراج میرسد، استخراج نیز شامل انواع مختلفی است، که با توجه به نوع معدن صورت میگیرد.
موقعیت فیزیکی پوکههای معدنی به گونهای است، که میتوان به آسانی از بیل مکانیکی استفاده کرد.
این دستگاه ابتدا خاک رویی را به صورت منظم و دقیق جا به جا میکند، سپس عمل استخراج را انجام میدهد و پوکه را به کمپرسی بارگیری میکند. با توجه به سست بودن پوکه استخراج شده از معدن، انجام عملیات انفجار لازم نخواهد بود.
بیل مکانیکی یکی از دستگاههای مهم در زمینه استخراج میباشد، که حفر و بارگیری را به صورت همزمان انجام میدهد، البته برای کار در معادن پوکه از لودر و بولدوزر نیز استفاده میشود.
مزایای پوکه معدنی
همانطور که گفتیم اصلی ترین مزیت انواع پوکه معدنی، وزن کم و سبکی آنها است، که موجب میشود مصالحی سبک با مقاومت زیاد تولید شوند. این موضوع باعث میشود، وزن ساختمانها کاهش یافته و از طرف دیگر مقاومت آنها افزایش یابد.
همچنین مقاومت آن در برابر رطوبت باعث میشود، در مناطق مرطوب نیز، مصالح مختلف دارای مقاومت خوبی باشند. از مزایای دیگر آن، غیر قابل احتراق بودن است، که در مواقع آتشسوزی تا حد زیادی سرعت پیشروی آتش را کاهش میدهد. این سنگ از مواد آتشفشانی به وجود آمده است، به همین دلیل حاوی املاح معدنی و طبیعی میباشد.
این سنگ طبیعی در دنیای امروزی نقش مهمی ایفا میکند، به همین دلیل نمیتوان اهمیت تولید آن را نادیده گرفت. پوکه معدنی سمنان یکی از با کیفیتترین پوکهها در کشور ما می باشد، که به طور مداوم تولید میشود. با به کارگیری این محصول، میتوان در زمینههای زیادی همچون ساختمان سازی پیشرفت چشمگیری کرد.