یکی از مشکلات اساسی و مهم در کشاورزی و باغداری پوساندن کود حیوانی می باشد.که بهترین روش آن پوساندن کود دامی با زئولیت می باشد. که در ادامه شما را با هر آنچه که باید در ارتباط با این مطلب بدانید اشنا می کنیم.
زئولیت چیست و چگونه پیدا شد؟
زئولیت Zeolite یکی از کانی ها با قدرت جذب بالا در طبیعت بوده. و یک نام مشترک برای بیش از ۲۴۰ ساختار ویژه و منحصر به فرد است. که ۴۰ نوع آن ها در طبیعت یافت می شود. گفتنی است. که این ماده برای اولین بار در سال 1756 توسط اکسل فردریک کرونستد که یکی از کانی شناسان روس بود شناسایی و معرفی شد.در ادامه شمارا با پوساندن کود دامی با زئولیت نیز آشنا میکنیم.
این کانی به سنگ جوشان نیز معروف می باشد. چرا که آب موجود در آن پس از قرار گرفتن در برابر فوتک کانی شناسی بخار می گردد. زئولیت که در خانواده آلومینوسیلیکات ها قرار دارد، به روش های طبیعی و مصنوعی تولید میشود.
زئولیت یک نوع آلومینوسیلیکات است که دارای خواص فیزیکی زیر می باشد:
- جذب و نگهداری آب در ساختار خود به مدت طولانی
- خاصیت تبادل کاتیونی فوقالعاده
- جذب عناصر فلزی سنگین
- غربال مولکولی
جهت خواندن ادامه مطلب و کسب اطلاعات بیشتر درباره زئولیت و انواع آن،کلیک کنید.
چرا از زئولیت در پوساندن کود دامی استفاده می شود؟
گفتنی است که یکی از مشکلات اساسی و مهم در کشاورزی و باغداری پوساندن کود حیوانی میباشد. یکی از روش های فرآوری کود دامی که در ادامه به آن می پردازیم،مخلوط کردن کود دامی با زئولیت یا همان پوساندن کود دامی با زئولیت می باشد.
باید بدانید که مصرف کود فرآوری شده با زئولیت در خاک علاوه بر حفظ نیتروژن آن موجب افزایش بهره وری کودهای مصرفی در طول فصل شده،و در مقايسه با ساير افزودنی هـا از نظر اقتصادی نيـز مقـرون بـه صرفه تر است.
تاثیر زئولیت بر گیاه چیست؟
همانطور که پیش تر گفتیم،می توان با افزودن زئوليت يـا كمپوستهـای زئوليتی (پوساندن کود دامی با زئولیت)علاوه بر افزايش سطح زيركشت گيـاه زراعی بـا عملكرد مناسـب، از مـصرف بیرويه كودهای شيميائی و آلودگی محيط زيست نيز جلوگيری کرد.
با در نظر گرفتن استفاده از كودهای شيميائی بخصوص در اراضـی سبك، تأمين مواد غـذائی مـورد نيـاز گيـاه مخـصوصا نيتـروژن از طريـق منـابع آلـی،بسیار دارای اهمیت می باشد.
از طرفي با توجه به هدررفت قسمت زيادی از مواد غذائی موجود در كودهـای دامی طی فرآيند تهيه كمپوست، استفاده از زئوليتها بعنـوان مـوادی كـاملاً طبيعـی ،یک جاذب انتخابی مناسب برای كاتيون آمونيوم است و باعث كاهش شستشو نيتروژن از محيط ريشه میشود.
نکته مهم
استفاده از کودهای دامی تازه برای مزارع مضر میباشد و بهتر است، از کود دامی پوسیده شده برای مزارع خود استفاده کنید.
کود دامی پوسیده شده چه ویژگی هایی دارد؟
جهت اینکه متوجه شویم پوساندن کودهای دامی (پوساندن کود دامی با زئولیت)به خوبی انجام شده یا خیر نشانه هایی وجود دارد که در ادامه به آن می پردازیم :
- کود دامی پوسیده شده بدون بو است (بوی تند کودهای حیوانی را نمی دهد.)
- کود حیوانی پوسیده کاملا نرم است.
- معمولاً سبک و دارای حجم بالا است.
- با بردن دست خود داخل توده حیوانی پوسیده ،گرمای درون آن را کاملا حس می کنیم.
- در اثر فرایند پوسیده شدن رنگ کود نیز روشنتر می شود ( هرچه کود بیشتر بپوسد رنگ آن روشن تر می شود.)
دلایل استفاده از کود دامی پوسیده شده
کودهای دامی فراوری شده علاوه بر این که تأمین کننده عناصر غذایی، سرشار از انواع میکروارگانیسمها و باکتریها می باشند، در متابولیسم گیاهان و تجزیه عناصر در خاک نیز نقش اساسی دارند.
توصیه می شود کودهای دامی را در مقدار صحیح و به صورت پوسیده استفاده کنید(پوساندن کود دامی با زئولیت)، تا سلامت خاک را تضمین کرده و موجب بالا رفتن راندمان محصولاتتان شود.
مصرف زئولیت در کشت زعفران
جالب است بدانید که مصرف کود دامی پوسیده شده(پوساندن کود دامی با زئولیت) باعث درشتی و افزایش تعداد پیاز زعفران میشود. محققان به این نتیجه رسیده اند که بین وزن و تعداد پیازهای درشت با راندمان تولید گل در مزرعه رابطه مستقیمی وجود دارد. و استفاده از کود دامی موجب افزایش راندمان گل از طریق تقویت پیاز زعفران خواهد شد.
مصرف زئولیت در باغات پسته
قابل ذکر است که مصرف زئولیت پتاسیمی در درختان پسته باعث افزایش کمیت و کیفیت محصولات می شود. و عمده تمرین علت مصرف آن در فرآوری و پوسیدن کود های حیوانی می باشد.
قابل ذکر است که برای پوسیدن کود حیوانی ترکیب ۱۰تا۳۰ درصد زئولیت با کود حیوانی لازم است.
مزایای مخلوط کردن کودحیوانی با زئولیت پتاسیمی
ترکیب کردن کود حیوانی با مقدار کمی زئولیت(پوساندن کود دامی با زئولیت) میتواند بهرهوری کودهای حیوانی را افزایش داده و از ضایعات آنها جلوگیری کند.
که در ادامه به شرح موارد مصرف آن نیز می پردازیم:
- زئولیت کودهای دامی که دارای عناصر سمی،قارچ،میکروب وانگل می باشند. را پاستوریزه می کند.
- این ماده معدنی باجذب ازت کود حیوانی مانع تصعید و آبشویی آن می گردد.
- بسیاری از کودهای شیمیایی و حیوانی در طی آبیاری هدر رفته و از دسترس گیاه خارج می شوند،زئولیت پتاسیمی با جذب آب و مواد غذایی مانع از آبشویی و هدررفت آن نیز می شود.
- باید توجه شود که،مقدار زیاد اوره در فضولات تازه حیوانی، اثر نامطلوبی بر روی گیاهان دارد. جذب این مقدار اوره توسط زئولیت از آسیب رسیدن به گیاهان جلوگیری میکند.
- در صورت افزودن زئولیت به بستر حیوانات ،با جذب سریع (+ NH 4) بوی نامطبوع کود حیوانی را از بین می برد.
- زئولیت ها به علت تخلخل بالا و جذب کنندگی شدید رطوبت ، جذب کننده بخش زیادی از آب موجود در فضولات بوده. و عمل کود دهی را آسان تر میکنند.
ویژگی های بهترین نوع کود دامی چیست؟
بهترین کود دامی، کودی است که موارد زیر در آن لحاط شده باشد بنابرین به هنگام خرید کود دامی حتما به موارد زیر توجه کنید:
- کاملاً پوسیده شده باشد
- شامل موارد زیر نباشد:
- بذر علفهای هرز
- شن و خاک
- اسپور بیماریها
- تخم و لارو حشرات
گفتنی است که هر چه این موارد در کود دامی کمتر باشد ارزش کیفی کود بیشتر است.
مراحل پوساندن سریع کود دامی با زئولیت
در ادامه مراحل پوساندن کود دامی با زئولیت را برایتان شرح می دهیم:
- پهن کردن کود بر روی زمین
- . اندازه گیری میزان رطوبت کود دامی،که برای اینکار مقداری از کود را در دستان خود بفشارید، در این زمان 3 حالت ممکن است پیش بیاید:
اگر آب از دست شما بچکد: میزان رطوبت کود دامی برای فراوری بیش از حد مورد نیاز است و باید به آن زمان دهید تا کود خشک شود.
اگر دستان شما خیس شود اما آب از دستتان نچکد : میزان رطوبت مناسب برای پوساندن کود دامی با زئولیت می باشد. معموملا در این حالت میزان رطوبت در حد 20-30 درصد است.
و اگر دستتان خیس نشود : کود دامی خشک است و باید به ارتفاع 60سانتی متر روی زمین پخش شده و روی آن آبپاشی انجام شود. تا رطوبت آن به میزان 20-30 درصد برسد.
- پس از آن که درصد رطوبت به حد مناسبی (20-30درصد) رسید. زئولیت را به کود دامی پهن شده اضافه کرده و آن را روی کود به خوبی پخش می کنیم. گفتنی است که برای هر تن کود دامی که قرار است با زئولیت فرآوری شود 300 کیلوگرم زئولیت مورد نیاز است.
- هم زدن کود و زئولیت (در این مرحله می توانید از بیل و هم لودر استفاده کنید)
- درآخر، کود دامی و زئولیت مخلوط شده با آن را در گوشه ای به شکل قله جمع اوری کرده. و اجازه می دهیم 20-25 روز بگذرد.
- توجه کنید در این بازه زمانی هیچ ماده ی دیگری را به کود دامی اضافه نکنید. روی کود را نپوشانید تا عمل هوازی اکسیداسیون به خوبی انجام شود.
- پس از گذشت 20 روز پوساندن سریع کود دامی با زئولیت انجام می شود.
مشکلات مصرف کودهای دامی نپوسیده
استفاده از کودهای نپوسیده در کشاورزی ،مشکلاتی را همراه خود می اورد که در ادامه به برخی از این مشکلات اشاره ی کنیم:
- رقابت کردن کود حیوانی با گیاه برای جذب ازت، و در نتیجه زرد شدن گیاه در اول فصل
- افزایش جمعیت علفهای هرز
- خطر آلودگی خاک به کرم سفید ریشه به دلیل علاقه این سوسک به تخمگذاری در کود نپوسیده
- بروز بیماریهای قارچی
کدام نوع کود حیوانی برای خرید مناسبتر است؟
گفتنی است که هر کدام از کودهای دامی دارای ویژگیهای بخصوص خود می باشند، که باید با توجه به نیاز خود نسبت به خرید آنها اقدام کنیم در ادامه به معرفی چند مدل کود دامی نیز می پردازیم:
- کود گاوی : این کود نگهدارنده بسیار خوب آب و رطوبت می باشد. و اثر اصلاحی خوبی در خاک دارد، اما از نظر مواد غذایی خیلی غنی نیست.
- کود مرغی : از نظر مواد غذایی بسیار غنی بوده اما تاثیر زیادی در اصلاح خاک و نگهداری آب ندارد.
- کود گوسفندی : ازت و فسفر خوبی دارد، اما گیاه را کمی تشنه میکند و علف هرز زیادی دارد.
نکات مهم پوساندن کود دامی با زئولیت
سعی کنید هیچگاه کودهای شیمیائی مانند کود شیمیائی (اوره) و یا همان (ازت) که بسیار شور و قلیائی هستند. را به کود حیوانی در حال فرآوری اضافه و مخلوط نکنید.
چرا که شوری کود اوره با شوری مربوط به ادرار موجود در کود حیوانی، قلیائیت، شوری و pH را بهشدت بالا می برد،و مانع جذب عناصر و مواد غذایی موجود در کود حیوانی توسط درختان و گیاهان میگردد.